29.05.2023

Biblioteka Światowego Związku Esperantystów z Rotterdamu przekazana do BN

Biblioteka Hectora Hodlera (Biblioteco Hector Hodler) oraz materiały z archiwum Światowego Związku Esperantystów (Universala Esperanto-Asocio, UEA) w Rotterdamie przekazane zostaną uroczyście do zbiorów Biblioteki Narodowej. W dniu 29 maja o godz. 13:00 w BN odbędzie się ceremonia z udziałem prof. Piotra Glińskiego, wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego, dr. Duncana Chartersa, prezesa Universala Esperanto-Asocio oraz dr. Tomasza Makowskiego, dyrektora Biblioteki Narodowej.

Po uroczystości odbędzie się seminarium poświęcone znaczeniu Esperanto i kolekcji Hectora Hodlera:

  • Prof. Pascal Dubourg Glatigny (CNRS, Paris), The challenge of conserving a transnational heritage: the future of the Hector Hodler collection
  • dr Ida Stria (Uniwersytet Warszawski), Dostępność esperanckich zasobów bibliotecznych z perspektywy językoznawczej
  • Prof. Denis Eckert (Géographie-cités, Paris / Centre Marc Bloch, Berlin), Warsaw as a starting point for the diffusion of lingvo internacia: The first Esperanto textbooks and dictionaries and their authors (1887–1890)
  • Prof. Marek Nahajowski (Akademia Muzyczna w Łodzi), Esperanto w świecie nauk o muzyce – stan obecny i perspektywy dalszego rozwoju

Dzięki porozumieniu Biblioteki Narodowej i Światowego Związku Esperantystów (Universala Esperanto-Asocio, UEA) do Warszawy z Rotterdamu przewieziono blisko siedem i pół tony unikatowych materiałów z biblioteki i archiwum UEA. W kilkudniowym pakowaniu wzięli udział pracownicy BN oraz pracownicy i wolontariusze UEA. Działaniom bibliotekarzy i wolontariuszy towarzyszył w siedzibie UEA portret Ludwika Zamenhofa, twórcy esperanto, urodzonego w rodzinie żydowskiej w Białymstoku.

Najcenniejszą część zbioru stanowi Biblioteka Hectora Hodlera, jeden z największych na świecie księgozbiorów esperanto, z historią sięgającą 1908 roku i działalności Szwajcarskiego Towarzystwa Esperanto w Genewie oraz zakupu poczynionego w 1912 roku przez syna wybitnego malarza Ferdinanda Hodlera – Hectora Hodlera (1887–1920), szwajcarskiego esperantystę, współzałożyciela UEA, i jego pośmiertnego daru dla UEA. To blisko trzydzieści tysięcy książek, roczników czasopism, pudeł fotografii i płyt. Wśród nich również jedne z pierwszych drukowanych publikacji w esperanto z końca XIX wieku. Znaleźć tu można również interesujące polonica – tłumaczenia na esperanto zarówno klasyki polskiej literatury, jak i literatury współczesnej.

Wśród materiałów z archiwum UEA włączonych do zbiorów BN znajdują się m.in.: zbiór dokumentujący działalność UEA (w tym dokumenty organizacyjne, korespondencja z członkami, prace na konkurs literacki),  piękna kolekcja rzadkich pocztówek w esperanto, plakaty upamiętniające kolejne wydarzenia z życia UEA (światowe kongresy, zjazdy, rocznice), nagrania kursów do nauki esperanto (na płytach winylowych, kasetach vhs, kasetach magnetofonowych i płytach cd), gry i zabawki dla dzieci uczące esperanto przez zabawę, albumy fotograficzne, pamiątkowe pieczęcie.

Biblioteka Hectora Hodlera oraz materiały z archiwum UEA poddawane są obecnie planowej, sukcesywnej dezynfekcji oraz kontroli konserwatorskiej, następnie zaś będą katalogowane, a z czasem również zdigitalizowane. Dzięki darowi polska Biblioteka Narodowa stanie się głównym centrum dokumentacji esperanto dla badaczy z całego świata. To ważna część dziedzictwa światowego i polskiego.


24–26 grudnia, 31 grudnia i 1 stycznia Pałac zamknięty
24–26 grudnia, 31 grudnia i 1 stycznia Pałac zamknięty
Dodatkowe oprowadzania po wystawie Pan Herbert – podróżnik
Dodatkowe oprowadzania po wystawie Pan Herbert – podróżnik
X