06.12.2023

Upiór poza Mickiewiczem

Zapraszamy na spotkanie z dr Ewą Wojciechowską – Upiór poza Mickiewiczem, które odbędzie się w piątek 12 stycznia o godzinie 18:00 w siedzibie Biblioteki Narodowej przy al. Niepodległości 213 w Warszawie. Spotkanie jest wydarzeniem towarzyszącym wystawie Dziady. Upiór.

Pierwsze skojarzenie z upiorem w XIX wieku? Mickiewicz. Mickiewicz prawdopodobnie wytworzył paradygmat polskiej kultury upiorycznej. Jednak co z tymi, którzy paralelnie z nim opracowywali ten temat bądź go doświadczali, chociaż ich głosy nie trafiły do kanonu i dziś nikt już o nich nie pamięta? Czy można odzyskać upiorność niemickiewiczowską, a raczej – różne upiorności, które funkcjonowały równolegle do modelu Wieszcza, czasem wchodząc z nim w konflikt, czasem ostentacyjnie go pomijając? I czy zapomniane projekty warto przypominać?

Podczas spotkania porozmawiamy o epigonach, nieudanych eksperymentach literackich i dziewiętnastowiecznej codzienności, w którą upiór był po prostu wpisany: znajdziemy go w literaturze popularniej, w chłopskich opowieściach, ale też w medycznych opisach przypadku, publikowanych przez poważnych lekarzy na łamach szacownych czasopism. Upiór bywał literacką metaforą (szybko skonwencjonalizowaną, czasami pretensjonalną), ale i sposobem na wyrażenie w języku tego, na co nie było słów (konfliktów klasowych, zmian w pojęciach męskości i kobiecości, oszołomienia nowoczesnością) czy osobową kondycją. Obsługiwał przeróżne potrzeby, przekraczając polityczne różnice: gościł równie często wśród konserwatystów, co w środowiskach radykalnych demokratów. W rozważaniach będą nam towarzyszyły teksty Kraszewskiego, Dziekońskiego, Dzierzkowskiego, Żmichowskiej, Barszczewskiego, Rzewuskiego czy Śniadeckiego.

dr Ewa Wojciechowska – pracuje w Katedrze Komparatystyki Literackiej na Wydziale Polonistyki UJ, autorka książki Ciało upiora. O polskiej literaturze fantastycznej epoki romantyzmu.

Upiór poza Mickiewiczem
Spotkanie z dr Ewą Wojciechowską
12 stycznia (piątek), 18:00
Biblioteka Narodowa w Warszawie
al. Niepodległości 213


Wesołych Świąt
Wesołych Świąt
24–26 grudnia, 31 grudnia i 1 stycznia Pałac zamknięty
24–26 grudnia, 31 grudnia i 1 stycznia Pałac zamknięty
Dodatkowe oprowadzania po wystawie Pan Herbert – podróżnik
Dodatkowe oprowadzania po wystawie Pan Herbert – podróżnik
X