10.10.2023

Starożytności litewskie na nowo

Zapraszamy na spotkanie z dr hab. Małgorzatą Litwinowicz – Starożytności litewskie na nowo, które odbędzie się w poniedziałek 6 listopada o godzinie 17:00 w siedzibie Biblioteki Narodowej przy al. Niepodległości 213 w Warszawie. Spotkanie jest wydarzeniem towarzyszącym wystawie Brückner. Średniowiecze odzyskane.

Jak to było? Porządne panteony, świątynne gaje, podniosłe i tłumne uroczystości odprawiane przez namaszczonych kapłanów czy raczej miriady drobnych aktów wiary w istnienie sił większych niż te ludzkie i dysponujących nimi istot, które mieszkają w pniach i konarach drzew, pod ziemią, w strumieniach i wśród pól?

Widzieć przeszłość jako uporządkowaną i monumentalną niczym we współczesnych filmach fantasy – to bardzo kuszące. Nie mniej ciekawie – myśleć o niej jak o ławicy, na którą składają się niewielkie ludzkie poruszenia i łaski pomniejszych bogów, którzy lepiej czują się w dziupli niż na tronach.

W swojej opowieści dr hab. Małgorzata Litwinowicz skupi się na zbiorze tekstów Aleksandra Brücknera Starożytna Litwa. Ludy i bogi. Przyjrzy się źródłom proponowanej przez uczonego wersji mitologii Bałtów, uważanej za niesprawiedliwie redukcjonistyczną, bo odmawiającą Litwinom, Łotyszom i Prusom prawa do rdzennych panteonów i instytucji życia religijnego. Może jednak możemy dzisiaj przeczytać Brücknera na nowo, lepiej rozumiejąc szanse wynikające z myślenia, które nie ujednolica i respektuje różnorodność i nieuzgadnialność form życia duchowego dawnych mieszkańców litewskich puszcz, pruskich bagien i łotewskiego wybrzeża?

dr hab. Małgorzata Litwinowicz – pracuje w Zakładzie Historii Kultury w Instytucie Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Jest kulturoznawczynią, lituanistką i animatorką kultury. Zajmuje się problematyką polskiej nowoczesności, w szczególności kwestiami związanymi z przemianami medialnymi, wynalazczością i historią środowiskową XIX i wczesnego XX wieku. Zajmuje się też sztuką opowiadania – ostatnie zrealizowane projekty to widowiska narracyjne i słuchowiska: Sól ziemi. Obywatele 1918 (na podstawie powieści Józefa Wittlina) oraz Historia Jakubowa. Opowieść ludowa chłopska i babska (na podstawie Słowa o Jakóbie Szeli Brunona Jasieńskiego). Autorka książek: Zmiana której nie było. Trzy próby czytania Reymonta (2019), O starożytnościach litewskich. Mitologizacja historii w XIX-wiecznym piśmiennictwie historycznym byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego (2008). Pracuje obecnie nad projektem Przyswajanie. Kulturowa historia morza w dwudziestoleciu międzywojennym w Polsce.

Starożytności litewskie na nowo
Spotkanie z dr hab. Małgorzatą Litwinowicz
6 listopada (poniedziałek), 17:00
Biblioteka Narodowa w Warszawie
al. Niepodległości 213


Pan Herbert – podróżnik. Grudniowe oprowadzania kuratorskie
Pan Herbert – podróżnik. Grudniowe oprowadzania kuratorskie
W czwartek 21 listopada Pałac Rzeczypospolitej czynny do 18:00
W czwartek 21 listopada Pałac Rzeczypospolitej czynny do 18:00
Spotkanie wokół książki „Rycerz Jan, królewna Kasia i smok”
Spotkanie wokół książki „Rycerz Jan, królewna Kasia i smok”