We wtorek 21 maja, po raz pierwszy w swojej długiej, sięgającej XVII wieku historii, jeden z najpiękniejszych pałaców Warszawy został udostępniony zwiedzającym. Otwarcie Pałacu poprzedził wyjątkowy koncert, podczas którego zaprezentowany został utwór Słowo skomponowany specjalnie na tę okazję przez Tadeusza Woźniaka w reżyserii Krzysztofa Materny.

Na scenie można było podziwiać Joannę Kulig, Jolantę Majchrzak, Justynę Schneider, Daniela Olbrychskiego, Marcina Przybylskiego, Olka Różanka, Tadeusza Woźniaka, Zespół Rocka Progresywnego pod kierownictwem Marka Raduli oraz Sinfonię Varsovię pod batutą Wojciecha Michniewskiego. Uroczystość poprowadzili dr Katarzyna Kasia i Grzegorz Markowski.

Wśród licznie przybyłych gości byli Wicemarszałek Senatu RP Rafał Grupiński, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanna Wróblewska, ambasador Królestwa Norwegii Øystein Bø i wielu, wielu innych znamienitych gości.

Dyrektor Biblioteki Narodowej dr Tomasz Makowski, witając gości, powiedział:

Pałac Rzeczypospolitej, przez setki lat zamknięty, od dziś staje się częścią pięknej Warszawy. Są w nim skarby wielu narodów, kultur, języków, religii, które przez setki lat w sposób pokojowy tworzyły wspólnotę, szanując wartości i prawa Rzeczypospolitej, która odwdzięczała się nadaną im wolnością, tolerancją i zachętą do rozwoju. Składamy hołd wiecznotrwały tym spośród nas w dziejach naszej Rzeczypospolitej, którzy nas stworzyli. Naszą wyobraźnię, bogactwo i precyzję języka, ciekawość świata, otwarcie na odmienność i różnorodność. Spojrzenie niepowtarzalne budowali Kochanowski, Mickiewicz, Norwid, Słowacki, Konopnicka i Orzeszkowa, Herbert, Miłosz i Gombrowicz, Chopin i Górecki, Osiecka i Komeda.

Otwarta 277 lat temu Biblioteka Narodowa zapracowała sobie na miano instytucji zaufania publicznego. Dlatego tak wielu ludzi kultury czy nauki chce właśnie nam przekazywać swoje spuścizny. 

To skarbiec piśmiennictwa Rzeczypospolitej, tego co w naszej historii i kulturze najszlachetniejsze, najpiękniejsze i najważniejsze. Ale przede wszystkim intelektualnego dziedzictwa takiego, jakie jest i jakie było. Książki mądre i książki głupie. Te, z których jesteśmy dumni i te, których się wstydzimy.

Jestem wdzięczny wielu osobom, którym od prawie 300 lat droga jest idea Biblioteki Narodowej.

Dziś BN jest największą biblioteką w Polsce. Posiada jedną z największych w Europie bibliotek cyfrowych polona.pl z 4 mln obiektów, która przyrasta we współpracy z najlepszymi bibliotekami w Polsce.

Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanna Wróblewska zaznaczyła, że wśród licznych skarbów, o których mówił Pan Dyrektor, wśród licznych rękopisów i dokumentów jest w Bibliotece Narodowej jeszcze jeden dokument, niepokazywany, ale on tam jest. To jest Pakt dla Kultury. Pakt podpisany pomiędzy rządem Rzeczypospolitej Polskiej a społeczeństwem polskim kilkanaście lat temu. Pakt, który cały czas zobowiązuje, który jest zobowiązaniem i dla nas, strony rządowej, i dla społeczeństwa. Pakt, w którym mowa jest o tym, jak ważny jest powszechny dostęp do kultury. I on jest priorytetem tego rządu.

Bardzo dziękuję za to, że dziś otwieramy Pałac Rzeczypospolitej i że powszechny dostęp do skarbów, do skarbów naszej kultury jest już faktem.

Ambasador Królestwa Norwegii Øystein Bø wskazał, że literatura i skarby literatury są częścią historii każdego narodu. Dlatego ta uroczystość, otwarcie Pałacu Rzeczypospolitej jest tak istotne. Czynienie tych wszystkich skarbów i manuskryptów dostępnymi dla każdego jest niezwykle ważnym wkładem w opowiadanie historii Polski. Reprezentując Królestwo Norwegii w Polsce, jestem niezwykle dumny, że poprzez fundusze mieliśmy możliwość bycia częścią tego wielkiego dzieła. Europejskie i Norweskie fundusze są oparte na wspólnych wartościach, prawach człowieka i solidarności mających na celu zmniejszanie społecznych i ekonomicznych nierówności w Europie. W tym roku obchodzimy 20-lecie współpracy w ramach europejskich i norweskich funduszy. Razem z polskimi partnerami zrealizowaliśmy tysiące projektów w całej Polsce, w tym wiele tu w Warszawie. Każdy z tych projektów był niezwykle ważny w budowaniu polsko-norweskiego partnerstwa i przyjaźni. Ale te projekty nie dotyczą tylko finansowania, lecz może szczególnie budowania zrozumienia i przyjaźni. Inauguracja Pałacu jest dowodem na zaangażowanie obu stron w zachowanie wspólnej, kulturowej spuścizny. Kultura jest nieodłączną częścią ludzkiej historii i tożsamości […] Jestem dumny, że Norwegia mogła przyczynić się do zachowania tych niezwykłych skarbów.

Po koncercie na fasadzie Pałacu został zaprezentowany multimedialny spektakl przygotowany przez Melt Immersive z muzyką Wojciecha Urbańskiego i udziałem Anny Dymnej, Jana Peszka oraz Wiktora Zborowskiego. Po pokazie zaproszeni goście i licznie przybyli warszawiacy zwiedzali wystawę stałą największych skarbów Biblioteki Narodowej. Ostatni goście opuścili Pałac Rzeczypospolitej nad ranem.

Od 22 maja przez sześć dni w tygodniu w barokowych wnętrzach Pałacu będzie można oglądać bezcenne zabytki polskiego i światowego piśmiennictwa, takie jak Kazania świętokrzyskie, Psałterz floriański, Rocznik świętokrzyski dawny, rękopisy kronik Galla Anonima i Wincentego Kadłubka, a także średniowieczne i renesansowe dzieła iluminatorów europejskich, w tym słynną Sforziadę.

Odrębne miejsce na wystawie stałej zajmują rękopisy literackie – jedyny autograf utworu Jana Kochanowskiego, Balladyna Juliusza Słowackiego, Oda do młodości Adama Mickiewicza oraz zbiory rękopisów Cypriana Kamila Norwida, Zbigniewa Herberta czy Czesława Miłosza. Oglądać można także zabytki kultury muzycznej, takie jak rękopisy Fryderyka Chopina i Henryka Mikołaja Góreckiego czy oryginały utworów Agnieszki Osieckiej i Jacka Kaczmarskiego.

Wstęp na wystawę jest bezpłatny, a Pałac Rzeczypospolitej po zakończonej właśnie modernizacji stał się nie tylko nową atrakcją turystyczną na mapie Warszawy, ale przede wszystkim bezpiecznym i przyjaznym miejscem, w którym warto spędzić wolny czas.

Zapraszamy przez 6 dni w tygodniu, oprócz wtorków, od 11:00 do 19:00. Wstęp wolny